Imagines duo (1, 2) subiunxi monumenti sacri mortuis in illo bello saevo ferocique quod inter se gesserunt cives Americani annos 1861-1865.


Monumentum exstructum dedicatumque est anno 1895 a feminis (plerumque mulieribus) occisorum. Illo anno finis, quinquennio priore proeliorum belli multorum et maximorum dies anniversarios tricesimos celebrabant cives.
Primo, bello nuper confecto, mulieres cadavera virorum suorum in perturbatione proeliorum amissa quaerebant ut eis sepulturam honestam praeberent. Durus hic labor amoris erat nec non multorum annorum. De his scripsit luculente Drew Gilpin Faust in illo libro illustrissimo This Republic of Suffering.
Tempore praetereunte societates fecerunt inter se hae feminae quo facilius pecuniam colligerent et hominibus politicis, qui saepissime impensa vivis (suffragio dotatis) anteponerent sepulturis occisorum (qui suffragium cum vitis amiserant), persuaderent ut mortuos invenirent et honeste sepelirent.
Hae societates iam factae durabant labore praecipuo perfecto. Aliae sociae erant mulieres eorum qui bellum superaverant et ipsi veterani. Veterani appellabantur GAR (‘exercitus magnus rei publicae’; vide imagines 3, 4), et mulieres inter alia nomina sumebant ‘auxilia magni exercitus rei publicae’ (vide imaginem 5).
Revera misericordia quae hos inter se coniungebat eis subsidio erat quod parabat dignitatem auctoritatem existimationem apud omnes cives (septentrionales), et illa pariter valuit apud eos qui nullam partem in magno bello habuerant. Tanto plus dignitatis, auctoritatis, existimationis merebant quanto magis curavissent ut monumenta facienda essent. Monumentum exstruere erat quasi tributum solvere, et monumenta plena sunt nominum earum et societatum (vide, exempli gratia, imaginem 6).
Imago 3. Insigne GAR in monumento Benj. Davis, 1865, Glenwood Cemetery, Washington, D.C. Photo: author. Imago 4. Insigne GAR in monumento E. Allan, 1904, Glenwood Cemetery, Washington, D.C. Photo: author. Imago 5. Monumenti exemplum a GAR positi 1917, Enid, OK. Photo: Kiddo27. CC BY-SA 3.0. Wikimedia Commons. Imago 6. Monumentum ultimi hominis GAR, Albert Woolson, 1956. Gettysburgi. Photo: author.
Cum anni multi transissent et mors denique ad homines qui bellum viderant appropinquasset, desiderium praeteritorum eos multum tenebat, idque eo magis sentiebant quo magis appropinquasset mors. Graece eos ‘nostalgiam’ sensisse diceremus.
Cum ergo dignitatem, auctoritatem, existimationem scribam, oportet subaudias ‘potentiam.’ Quae cum ita sint, monumenta invenimus permulta quae ei qui inter se contenderent fecerunt.
Horum omnium exemplum bonum est monumentum mortuis ignotis Terrae Mariae dedicatum. Primo vides monumentum exstructum esse ab auxiliis GAR (imago 7):

Super inscriptionem iacet cadaver militis ignoti (imago 8):

Id non laesum videtur, non vulneratum. Bene: istae mulieres nolebant putare viros suos dilaceratos esse vi belli nisi necesse erat se novisse. Cere comminutum brum saxo non ferendum. Itaque mortuus tranquillus, integer videtur. Cum manus dextra palma languide aperta, tum caput in saxo filicibus operto ad instar pulvini firmant dormientis imaginem.
Arma humi sub corpore ceciderunt, galea (ut ita dicam) ad pedes; crus sinistrum super dextrum paululum flectum iacet; bracchia duo proxima trunco sunt. Omnia omnia confirmant militem occisum esse sine vi, sine luctu, sine dolore, sine cruore. Vide infra militem evisceratum, id est vere caesum, ad Gettysburgum (imago 9).

Notu dignissimus est vultus naturae ipsae (ut opinor) finctus sinistrorsus ex saxo sub militis capite (imago 10). Maeret etiam natura nobiscum.

Latus monumenti australe praebet inscriptionem a poeta factam (vide imaginem 11). Carmen solum propter hoc monumentum factum est, ut credo: ne in sito quidem interretiali aliquo invenio hoc carmen nisi transcriptum ex hoc monumento.

Cite nosces ut inscriptio firmat imaginem dormientis, non dilacerati: Maxime vide verba “bides,” et “last long sleep.” Factumne est carmen ante quam signum factum est (itaque sculptor prius carmen vidit quam scalpsit signum) an signum scalptum ante compositum carmen (ergo poeta prius signum vidit quam carmen scripsit)? Nescio. Laureae autem pulcherrimae sunt.
Signum est sculptoris J.M. Didusch (imago 12). Basis at pars media (cum laureis et carmine inscripto et datis anagraphicis) est conductorum Wilkinson & Neville (imago 13).
Imago 12. Obsignatio artificis signi monumenti mortuis ignotis Terrae Mariae dedicati, Laudon Park National Cemetery, Baltimore, MD. Photo: author. Imago 13. Obsignatio artificum basis monumenti mortuis ignotis Terrae Mariae dedicati, Laudon Park National Cemetery, Baltimore, MD. Photo: author.
Facilius citius melius anglice scribere potuissem, sed putabam fore ludibrio mihi latine scribere. Tibi, si pari ludibrio erit haec legere, non possum, non audeo divinare.
Post scriptum. Rem ultimam memoratu dignam vidi. Si totum signum scrutatus eris, vestimenta, calceos, instrumenta belli videbis acute scalpta etiam hodie. Vultus militis autem (et ille naturae) contra indistincte factus est. Monstrant illa hunc indistinctum esse non imbrium gratia, nec annorum, sed consulto, voluntate sculptoris. Mihi videtur sculptor vultum militis indistincte finxisse ut familiares cuiuscuius mortui vultum eius possent animo videre.
Erat ludibrio mihi, labor tibi.
Dittographia nec consilio? “Omnia omnia confirmant militem occisum esse sine vi, sine luctu, sine dolore, sine cruore.”
“Notu dignissimus est vultus naturae ipsae (ut opinor) finctus sinistrorsus ex saxo sub militis capite. Maeret etiam natura cum nobis.” iam vero certe
LikeLike
valde mihi placet illud Ennianum “cere- comminutum -brum.”
Latine possis ἐπίγραμμα vertere hoc modo:
miles ignotus iacet ecce vinctus
umida in terra graviore somno,
dum suum in stellas relevet deorum
nuntius ales.
LikeLike
Optime factum, amice/a. Quid vides in illo anglice scripto? Ego iambos, pentametra tria cum dimetro finali.
LikeLike